ေလာကနိတိ (၂)

အခန္း (၂) သုဇနက႑ လူေကာင္းတို႔ကိုဆိုေသာအခန္း (၁) သူေတာ္ေကာင္းတို႔နွင့္သာလွ်င္ ေပါင္းဖက္ရာ၏ ။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔နွင့္ ေပါင္းဖက္ျခင္းကို ျပဳရာ၏။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ တရားကိုသိ၍ ျမတ္သည္ျဖစ္၏။ ယုတ္မာသည္ မျဖစ္။ ရွင္းခ်က္။ ။ သူေတာ္ေကာင္းသည္ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ေတာ္မွန္သည္။ အကုသိုလ္ကို ေရွာင္ၾကဥ္ေပသည္။ သူေတာ္ေကာင္းတုိ႔နွင့္ ေပါင္းသင္း၍ သူေတာ္ေကာင္းတရားကို ၾကားနာသိမွတ္ျခင္းသည္ ျမတ္၏။ မယုတ္ေပ။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၂) သူယုတ္တို႔နွင့္ ေပါင္းသင္းျခင္းကို စြန္႔ေလာ့။ ေပါင္းဖက္အပ္ေသာ သူေတာ္ေကာင္းသို႔ ဆည္းကပ္ေလာ့။ ေန႔စဥ္ပတ္လံုးေကာင္းမႈကိုျပဳေလ့ာ။ သခၤါရတရားတို႔၏ မျမဲေသာအျဖစ္ကို အျမဲေအာက္ေမ့ေလာ့။ ရွင္းခ်က္။ ။ သူေတာ္ေကာင္းကို ေပါင္း၊ သူယုတ္မာကိုေရွာင္၊ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈကို ေန႔စဥ္မျပတ္ ျပဳလုပ္၊ မျမဲေသာ အျဖစ္ကို ေဖာ္ျပေသာ သခၤ ါရတရားကို အျမဲဆင္ျခင္သံုးသပ္ေလာ့။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၃) ေရသဖန္းသီးမွည့္တို႔သည္ နီစြာသာလွ်င္ကတည္း။ အတြင္း၌ကား ပိုးအတိျပည့္ကုန္သည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ ထို႔အတူ သူယုတ္တို႔၏ နွလံုးတို႔သည္ ျဖစ္ကုန္၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ သူယုတ္တို႔သည္ အျပင္ပန္းမွာ လွသည္၊ အတြင္းစိတ္မွာ ဆိုးညစ္သည္။ သူယုတ္တို႔သည္သူေတာ္ေကာင္းေယာင္ ေဆာင္တတ္သည္။ အေျပာေကာင္းသည္နွင့္ အမွ် စိတ္ထားဆိုးယုတ္သည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၄) ပိႏၷဲသီးတို႔သည္ကား အျပင္၌ ဆူးသာထင္ကုန္၏။ အတြင္း၌ကား အျမိန္အရသာတို႔နွင့္ ျပည့္စံုကုန္သည္ ျဖစ္ကုန္သကဲ့သို႔ ထိုအတူ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္လည္းျဖစ္ကုန္၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ ရိုးသားၾက၏။ သူတို႔သည္ သူယုတ္တို႔ကဲ့သို႔ အေပၚယံေကာင္းဟန္ျပျခင္းမျပဳေပ။ စိတ္ရင္းေကာင္းၾကေပသည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၅) ေလာက၌ စႏၵကူးပင္သည္ ေျခာက္ေသြ႔ေသာ္လည္း အနံ႔ကို မစြန္႔။ ဆင္ေျပာင္သည္ စစ္ေျမျပင္သို႔ေရာက္ေသာ္လည္း လူတို႔၏ မ်က္ေမွက္၌ တင့္တယ္ျခင္းကို မစြန္႔။ ၾကံသည္ တႏၲရားစက္၏ အ၀သို႔ေရာက္ေသာ္လည္း ခ်ိဳေသာအရာသာကို မစြန္႔။ ပညာရွိသူေတာ္ေကာင္းသည္ ဆင္းရဲျခင္းသို႔ေရာက္ေသာ္လည္းသူေတာ္ေကာင္းတရားကို မစြန္႔သာလွ်င္ကတည္း။ ရွင္းခ်က္။ ။ အခ်ိဳ႕ေသာအရာတို႔၌ ပင္ကို အရည္အေသြးရွိသည္။ ထိုအရည္အေသြားတို႔သည္ ေကာင္းေသာအရည္အေသြးမ်ားျဖစ္လွ်င္ သက္ဆိုင္ရာအရာ (သို႔) ပုဂၢဳိလ္သည္ထူးျခား၏။ သူေတာ္ေကာင္း၏ အရည္အေသြးမွာ ပစၥည္းဥစၥာ မျပည့္စံုျငားလည္း မတရားမႈကို ဘယ္ေတာ့မွ်မလုပ္ဘဲ လမ္းမွန္ကိုသာ ေလွ်ာက္သည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၆) ျခေသၤ့သည္ မြတ္သိပ္ေသာ္လည္း သစ္ရြက္စသည္တို႔ကိုမစား။ ျခေသၤ့မည္သည္ကား ၾကံဳလွီေသာ္လည္း ဆင္သားကို မစား။ ရွင္းခ်က္။ ။ ျခေသၤ့သည္ ဆာေသာ္လည္း သစ္ရြက္ကိုမစားေပ။ အစာမစာရ၍ ပိန္ေနေသာ္လည္းဆင္သားကို မစားေပ။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၇) ျမတ္ေသာအမ်ိဳး၌ ျဖစ္ထေသာ အမ်ိဳးအႏြယ္ကို ေစာင့္ထေသာ အမ်ိဳးေကာင္းသားသည္ မိမိသည္ ဆင္းရဲျခင္းကိုေရာက္ေသာ္လည္း ယုတ္ေသာအမႈကိုမျပဳရာ။ ရွင္းခ်က္။ ။ အမ်ိဳးေကာင္းသားသည္ မိမိ အမ်ိဳးဂုဏ္ကို ေစာင့္ေရွာက္သည့္အေလွ်ာက္ ဆိုးမိုက္ယုတ္ညံ့ေသာအမႈကိုဘယ္ေသာအခါမွ်မျပဳေပ။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၈) ေလာက၌ စႏၵကူးသည္ ခ်မ္းေျမ့စြာ၏။ ထိုစႏၵကူး ခ်မ္းေျမ့သည္ထက္ လသည္သာလွ်င္ ခ်မ္းေျမ့၏။ စႏၵကူးနွင့္ လတို႔ခ်မ္းေျမ့သည္ထက္ ေကာင္းစြာဆိုအပ္ေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ စကားသည္ ခ်မ္းေျမ့စြာ၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ စႏၵကူးန႔ံနွင့္ လအေရာင္တို႔သည္ အသီးသီး ခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ ျဖစ္၏။ သူေတာ္ေကာင္းစကားသည္ ယင္းတို႔ထက္ပို၍ ခ်မ္းေျမ့ေပသည္။ သူေတာ္ေကာင္းအဆိုအမိန္႔တို႔သည္ ပူေလာင္ျခင္းတို႔ကို သက္သာေျပေပ်ာက္၍ ခ်မ္းသာျခင္းကိုရေစသည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၉) ေရာင္ျခည္တစ္ေထာင္ေဆာင္ေသာ ေနမင္းသည္ အေနာက္မ်က္နွာ၌ တတ္ရာ၏။ ျမင္းမိုရ္ေတာင္မင္းသည္ ညြတ္ရာ၏။ အကယ္မလြဲ ငရဲမီးသည္ ခ်မ္းေျမ့ရာ၏။ အကယ္မလြဲ ငရဲမီးသည္ ခ်မ္းေျမ့ရာ၏။ ေတာင္ထိပ္၌လည္း ၾကာသည္ ပြင့္ရာ၏။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏စကားသည္ တရံတဆစ္မွ် မေဖာက္ျပန္ရာ။ ရွင္းခ်က္။ ။ ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္အေပါင္းတို႔ ေဖာက္ျပန္ၾကေစကာမူ သူေတာ္ေကာင္း၏ စကားသည္ မေဖာက္မျပန္အျမဲတည္ေနမည္သာျဖစ္၏။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၀) သစ္ပင္၏ အရိပ္သည္လွ်င္ ခ်မ္းသာ၏။ ထိုသစ္ပင္အရိပ္၏ ခ်မ္းသာသည္ထက္ ေဆြမ်ိဳးမိဘ၏အရိပ္သည္ ခ်မ္းသာ၏။ ထိုေဆြမ်ဳိးမိဘအရိပ္ခ်မ္းသာသည္ထက္ ဆရာသမား၏ အရိပ္သည္ ခ်မ္းသာ၏။ ထိုဆရာသမားတို႔၏ အရိပ္ခ်မ္းသာသည္ထက္ မင္း၏အရိပ္သည္ ခ်မ္းသာ၏။ ထိုမင္း၏အရိပ္ခ်မ္းသာသည္ထက္ ျမတ္စြာဘုရား၏အရိပ္ဟုဆိုအပ္ေသာတရားသည္ မ်ားစြာေသာအျပားအားျဖင့္ ခ်မ္းသာ၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ ခ်မ္းသာျခင္းရနိုင္ေသာ အရိပ္အာ၀ါသအသီးသီးတို႔တြင္ ဗုဓၵျမတ္စြာ၏ တရားဓမၼတည္းဟူေသာအရိပ္သည္ ခ်မ္းသာျခင္းအရနိုင္ဆံုးျဖစ္ေပသည္။ အရိပ္အသီးသီးတို႔နွင့္ ပတ္သက္၍ ဆိုစရာရွိသည္။ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ား။ ဆရသမားမ်ားနွင့္ မင္းတို႔၏ အရိပ္မ်ားသည္ ပုဂၢိဳလ္၏ ေစတနာကိုလိုက္၍သာ ခ်မ္းသာျခင္းကိုေပးနိုင္သည္။ ေစတနာမေကာင္းေသာ ခ်မ္းသာျခင္းကို ေပးနိုင္သည္။ ေစတနာ မေကာင္းေသာ ေဆြမ်ိဳးမ်ား၊ ဆရာ မပီသေသာ ဆရာသမားမ်ား၊ မင္းဆိုးမင္းညစ္မ်ား၏ အရိပ္တို႔သည္ ခ်မ္းသာမႈကိုမေပးၾကေခ်။ မိဘ၏ ေမတၲာနွင့္ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ မဟာကရုဏာေတာ္ျဖင့္ ေဟာၾကားအပ္ေသာ တရားေတာ္တို႔၏ အရိပ္တို႔မွာကား အရိပ္ခိုသူတို႔အား ခ်မ္းသာျခင္းကို ေပးေပသည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၁) ပိတုန္းတို႔သည္ ပန္းကို အလိုရွိကုန္၏။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို အလိုရွိကုန္၏။ ယင္းတို႔သည္ အပုပ္ကို အလိုရွိကုန္၏။ သူယုတ္တိို႔သည္ အမ်က္ကို အလိုရွိကုန္၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ ျမတ္ေသာသူတို႔သည္ ေကာင္းမြန္ျမင့္ျမတ္ေသာအရာကိုသာ အလိုရွိကုန္၏။ ယုတ္ညံ့သူတို႔သည္ ေဒါသတည္းဟူေသာ ယုတ္ညံ့ေသာ စိတ္ေစတသိက္၌သာေမႊ႔ေလ်ာ္၏။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၂) အမိယုတ္ေသာသူကား မေကာင္းေသာစကားရွိသည္ျဖစ္၏။ အဘယုတ္ေသာသူကားမေကာင္းေသာ အမူအက်င့္ရွိသည္ျဖစ္၏။ မိဘနွစ္ပါး စံုယုတ္မူကား မေကာင္းေသာ စကားရွိသည္လည္းျဖစ္၏။ မေကာင္းေသာ အမူအက်င့္ရွိသည္လည္း ျဖစ္၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ လူမိုက္သား ရမ္းကား၊ လူလိမၼာသားယဥ္ပါး ဆိုေသာစကားရွိသည္။ သားသမီးတို႔သည္ ဘ၀အစ၌ မိဘတို႔ထံမွ အရာရာတြင္ သင္ယူၾကသည္။ မိဘမိုက္တို႔၏ သားသမီးမ်ားသည္ လိမၼာခဲလွသည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၃) အမိျမတ္ေသာသူအား ေကာင္းေသာစကားရွိ၏။ အဘျမတ္ေသာသူအား ေကာင္းေသာအမူအက်င့္ရွိ၏။ မိဘနွစ္ပါး စံုျမတ္မူကား ေကာင္းေသာစကားလည္းရွိ၏။ ေကာင္းေသာ အမူအက်င့္လည္းရွိ၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ မိဘရိုးရာကို သားသမီးတို႔ လိုက္ၾကသည္။ ဆိုး၀ါးေသာ မိဘတို႔၏ သားသမီးတို႔သည္ အေျပာအဆိုအျပဳအမူ ယုတ္ၾကသည္။ မိေကာင္းဘခင္သားသမီးတို႔၏ အမူအက်င့္ အေျပာအဆိုတို႔သည္ ေကာင္းၾကေပသည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၄) စစ္ေျမျပင္အရပ္၌ ရဲရင္ေသာသူကို အလိုရွိကုန္၏။ ခိုက္ရန္ျဖစ္ေသာအခါတြင္ စကား၌ လိမၼာသူကို အလိုရွိကုန္၏။ ထမင္း အေဖ်ာ္စားေသာက္ေသာအခါ၌ ခ်စ္ေသာသူကို အလိုရွိကုန္၏။ အနက္သဒၵါခက္ခဲစြာေသာ အေရးအရာအမႈကိစၥရွိေသာ ကာလတို႔၌ ပညာရွိေသာသူကို အလိုရွိကုန္၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ အရာရာတြင္ သက္ဆိုင္ေသာ စြမ္းေဆာင္နိုင္ေသာ ပုဂိၢဳလ္တို႔ကို လိုအပ္၏။ ယင္းသို႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔ မရွိလွ်င္ မျဖစ္သင့္ရာတို႔ ျဖစ္နိုင္သည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၅) ေခြးတစ္ေကာင္သည္ ေခြးတစ္ေကာင္ကိုျမင္၍ ခ်ဳပ္ခ်ယ္လ်က္ညွဥ္းဆဲအံ့ေသာငွာ သြားကိုျပ၏။ သူယုတ္သည္ သူေတာ္ေကာင္းကိုျမင္လွ်င္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္လ်က္ ညွဥ္ဆဲျခင္းအမႈကို ျပဳျခင္းငွာ အလိုရွိ၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ ေခြးသည္ အျခားေခြးကို ကိုက္ဖို႔ၾကိဳးစားသလို လူယုတ္မာက သူေတာ္ေကာင္းကို ျပစ္မွားသည္။ မေကာင္းမႈက ေကာင္းမႈကို အတိုက္အခံျပဳသည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၆) လ်င္စြာ အမႈကိစၥဟူသမွ်ကို မိမိလည္းမျပဳသင့္။ သူတစ္ပါးကိုလည္း မျပဳေစလင့္။ အေဆာတလ်င္ျပဳမူကား ပညာနည္းသူသည္ ေနာက္မွ ပူပန္ရတတ္သည္။ ရွင္းခ်က္။ ။ အရာရာကို စဥ္းစားဆင္ျခင္ျပီးမွ လုပ္သင့္သည္။ မဆင္ျခင္ဘဲ စိတ္လိုက္မာန္ပါ မလုပ္သင့္။ မိမိလည္း မလုပ္သင့္။ သူတစ္ပါးကိုလည္း မခိုင္းသင့္။ သို႔မဟုတ္လွ်င္ ေနာက္အခါတြင္ ခုကၡေေတြ႔၍ ေနာင္တ ျဖစ္ေခ်မည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၇) ေလာက၌ အမ်က္ကိုေဖ်ာက္နိုင္မူကား တစ္ရံတစ္ဆစ္မွ် မစိုးရိမ္ရ။ သူ႔ေက်းဇူးကို ဆိုတတ္ေသာသူကို ဘုရားစေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ ခ်ီးမြမ္းကုန္၏။ ခပ္သိမ္ကုန္ေသာသူတို႔၏ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာစကားကို သည္းခံေလာ့။ ဤသို႔ေသာ သည္းခံျခင္းကို ျမတ္၏ဟူ၍ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ ဆိုကုန္၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ အမ်က္ေဒါသသည္ ခ်ိဳးႏွိမ္မနိုင္ေလာက္ေအာင္ ၾကမ္းတမ္း၏။ အမ်က္ကိုထိန္းနိုင္သူမွာ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကျခင္း မရွိေပ။ ေက်းဇူးတရားသိသူကို ဘုရားအစရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္းမ်ား ခ်ီးမြန္းၾကသည္။ ၾကမ္းတမ္းေသာစကားကို သည္းခံသူကို သူေတာ္ေကာင္းတို႕ကျမတ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၈) ေလာက၌ မစင္အတိျပည့္ေသာ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ အရပ္၌ ေနရျခင္းသည္ ဆင္းရဲ၏။ ထိုထက္မခ်စ္မွစ္သက္လိုေသာ ရန္သူ႔ထံ၌ ေနရျခင္းသည္ ဆင္းရဲ၏။ ထိုထက္လည္း သူ႔ေက်းဇူးကို မသိတတ္ေသာသူနွင့္ ေနရျခင္းသည္ ဆင္းရဲ၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ ေက်းဇူးမသိတတ္ေသာသူသည္ ရႊံမုန္းစရာအေကာင္းဆံုး ျဖစ္သည္။ ေက်းဇူးကန္းသူသည္ ယုတ္မာ၏။ မည္သည့္အကုသိုလ္မ်ိဳးကိုပင္ လုပ္ရန္မခဲခက္ေခ်။ ေက်းဇူးရွင္ကို သတ္ရန္ မေႏွင့္ေႏွးေခ်။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၁၉) ဆံုးမသင့္ေသာအရာ၌ ဆံုးမရာ၏။ မျပတ္ဆံုးမရာ၏။ ယုတ္မာေသာ အက်င့္မွလည္း တားျမစ္ရာ၏။ ထိုစကား သင့္စြ။ ထိုဆံုးမတတ္ေသာသူကို သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ ခ်စ္ခင္အပ္သည္ျဖစ္၏။ သူေတာ္မဟုတ္သူယုတ္တို႔သည္ မခ်စ္ခင္အပ္သည္ျဖစ္၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ ဆံုးမဏ၇ာရွိလွ်င္ အျမဲပင္ဆံုးမပါ။ ယုတ္မာေသာ အမူအက်င့္တို႔ကို တားျမစ္ပါ။ ယင္းသည္ သင့္ေလ်ာ္ေသာစကားျဖစ္၏။ ဆံုးမတတ္သူကိုသူေတာ္ေကာင္းတို႔က ခ်စ္ခင္သည္နွင္ အမွ်သူယုတ္တို႔က မုန္တီးၾကသည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၂၀) ကိုယ့္ထက္ျမတ္ေသာသူကို ကိုယ့္ကို နွိမ့္ခ်သျဖင့္ေအာင္ရာ၏။ ရဲရင့္ေသာသူကို သင္ခြဲသျဖင့္ ေအာင္ရာ၏။ ကိုယ့္ေအာက္နိမ့္ေသာသူကို တစိုးတစိ ေပးျခင္းျဖင့္ေအာင္ရာ၏။ ကိုယ္နွင့္တူေသာသူကို လံု႔လျပဳျခင္းျဖင့္ေအာင္ရာ၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ မိမိထက္ အဆင့္ျမင့္သူ၊ အဆင့္နိမ့္သူ၊ တန္းတူသူနွင့္ မိမိထက္ ပို၍ရဲရင့္သူတို႔ကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေအာင္ရေေပသည္။ နည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးသံုး၍ မိမိက အနိုင္ယူနိုင္မွသာ မိမိအတြက္ အက်ိဳးရွိမည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၂၁) လ်င္ျမန္ျခင္းျဖင့္ ျမင္းေကာင္း ေက်းဇူးကို သိကုန္၏။ ေလးလံေသာ၀န္ကို ရြက္ေဆာင္သျဖင့္ ႏြားေက်းဇူးကိုသိကုန္၏။ နို႔ညွစ္ျခင္းျဖင့္ နို႔ထြက္ႏြားမ၏ ေက်းဇူးကိုသိကုန္၏။ ၾကံစည္လွ်ိ႕၀ွက္ရာ၌ ေျပာဆိုနိုင္ျခင္းျဖင့္ ပညာရွိေက်းဇူးကို သိကုန္၏။ ရွင္းခ်က္။ ။ အရာရာမွာျဖစ္ေစ၊ ပုဂိၢဳလ္အသီးသီးမွာ ျဖစ္ေစ တန္ဖိုးရွိၾက၏။ ယင္းတန္ဖိုးကို စြမ္းရည္ျဖင့္ခ်င့္ခ်ိန္၍ သတ္မွတ္နိုင္သည္။ တန္ဖိုးျဖတ္ရာ၌ သက္ဆိုင္ရာ၏ ထူးျခားေသာ စြမ္းရည္ကို ၾကည့္၍ ျဖတ္သင့္သည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၂၂) သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ ဥစၥာသည္ အနည္းငယ္ ေသာ္လည္းတြင္း၀၌ ေရကဲ့သို႔ သူတစ္ပါးတို႔ မွီခိုရာ၏။ သူေတာ္ေကာင္းမဟုတ္ေသာ သူတို႔၏ ဥစၥာသည္မ်ားေသာ္လည္း သမုဒၵရာ၌ ေရကဲ့သို႔ ေသာက္ခ်ိဳးရာမွီရာမရ။ ရွင္းခ်က္။ ။သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ ေစတနာထက္သန္သည့္အေလွ်က္သူတစ္ပါးတို႔အား ေပးကမ္းစြန္႔ၾကဲၾကသည္။ လူအမ်ားက သူတို႔၏ ဒါနအက်ိဳးကို ခံစားၾကရ၏။ သူေတာ္ေကာင္းမဟုတ္သူတို႔သည္ တစ္ကိုယ္ေကာင္းသေဘာရွိေသာေၾကာင့္ သူတို႔မွာ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားေသာ္လည္းတြန္႔တို၏။ ထို႔ေၾကာင့္သမုဒၵရာမွ ေရကိုမည္သူမွ် ေသာက္သံုး၍ မရသကဲ့သို႔ မည္သူမွ်အက်ိဳးမခံစားၾကရေခ်။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၂၃) ေရကို ျမစ္တို႔သည္ မေသာက္ကုန္။ သစ္ပင္တို႔သည္ အသီးကို မစားကုန္။ မိုးသည္ အခ်ိုဳ႕ေသာအရပ္တို႔၌ မရြာကုန္။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ ဥစၥာသည္လည္း သူတစ္ပါးတို႔ အက်ိဳးမွာသာတည္း။ ရွင္းခ်က္။ ။ ျမစ္က ေရကိုမေသာက္၊ သစ္ပင္က သစ္သီးကို မစား၊ မိုးက အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားမွာ မရြာ၊ ထိုနည္းအတူ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ သူတို႔၏ပစၥည္း ဥစၥာမ်ားကို သူတို႔ခ်ည္းမသံုးဘဲ အမ်ားအက်ိဳၚအတြက္လွဴတန္းေပးကမ္းသည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၂၄) မေတာင့္တအပ္သည္ကို မေတာင့္တရာ၊ မၾကံအပ္သည္ကို မၾကံရာ၊ တရားသေဘာနွင့္ ေကာင္းစြာယွဥ္သူတို႔သာ ေကာင္းစြာ ၾကံရာ၏။ အခ်ည္းနွီးေသာ ကာလကို အလိုမရွိရာ။ ရွင္းခ်က္။ ။ မရနိုင္တာကို ေတာင့္တလွ်င္ စိတ္ဆင္းရဲျခင္းသာ အဖက္တင္မည္။ မၾကံစည္အပ္တာကိုၾကံစည္လွ်င္ ဦးေနွက္ေျခာက္ရံုသာ ရွိမည္။ တရားဓမၼနွင္က္စပ္ေသာ အေတြးမ်ိဳးကိုသာ ေတြးပါ၊ အခ်ိန္မျဖဳန္းပါနွင့္။ အခ်ိန္သည္ အဖိုးတန္သည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၂၅) မၾကံဘဲနွင့္လည္း ျဖစ္တတ္၏။ ၾကံေသာ္လည္း ပ်က္တတ္၏။ ထိုစကားသည္ သင့္စြ။ ပိန္မအားလည္းေကာင္း၊ ေယာက်ၤားအားလည္းေကာင္း၊ စည္းစိမ္ကုိသည္ ၾကံတိုင္းလည္း မျပီးကုန္။ ရွင္းခ်က္။ ။ မၾကံစည္ မၾကိဳးစားပါဘဲလ်က္ ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္လာတတ္သည္။ ၾကံစည္ၾကိဳးစားေသာ္လည္း မျဖစ္ခ်င္လွ်င္ မျဖစ္၊ ကိုးရိုးကားရား ျဖစ္သြားတတ္သည္၊ ေလာကမွာ ယင္းသည္ ဓမၼတာ ျဖစ္၏။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ (၂၆) အၾကင္သူသည္ သူေတာ္မဟုတ္ေသာသူအား ခ်စ္အပ္သည္ျဖစ္၏။ သူေတာ္ေကာင္းကို ခ်စ္ျခင္းကို မျပဳ၊ မသူေတာ္တို႔၏ တရားကိုသာလွ်င္ နွစ္သက္၏၊ ထိုသူ၏ ထိုအမူအက်င့္သည္ ပ်က္စီးအပ္သည္၏ အေၾကာင္းတည္း။ ရွင္းခ်က္။ ။ မသူေတာ္နွင့္ ေပါင္းဖက္ျပီး မသူေတာ္တို႔စကားကိုသာ နွစ္သက္လိုက္နာသူသည္ ပ်က္စီးမည္သာ ျဖစ္သည္။ ◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘◘ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ကို ဆိုရာ၊ အခန္းသည္ ျပီးျပီ။